Składniki pokarmowe czyli jak i czym nazowić rośliny akwariowe ?

Rośliny czerpią składniki pokarmowe z różnych źródeł. Chcąc zapewnić im optymalny wzrost należy dostarczyć wszystkich niezbędnych pierwiastków w odpowiednich proporcjach. W innym wypadku, może dojść do niedoborów, które niosą ze sobą skutki w postaci: zahamowanie wzrostu, opadania liści, a nawet obumieranie całej rośliny. 

Poniższa tabela zawiera listę niezbędnych pierwiastków uszeregowana od największego zapotrzebowania roślin na dany minerał. Węgiel, który rośliny potrzebują w największym stopniu jest głównym składnikiem wszystkich związków organicznych. Jest najbardziej deficytowym pierwiastkiem w akwarium roślinnym, dlatego też często istnieje konieczność jego sztucznego dozowania np. za pośrednictwem butli wysokociśnieniowej. 

Tab.1 Pierwiastki niezbędne roślinom akwariowym uszeregowane wg największego zapotrzebowania 
Lp pierwiastek symbol
1węgielC
2azotN
3potasK
4wapńCa
5fosforP
6magnezMg
7siarkaS
8żelazoFe
9cynkZn
10manganMn
11borB
12miedźCu
13molibdenMo

Biorąc pod uwagę kryterium zapotrzebowania roślin na poszczególne pierwiastki, stosuje się także umowny podział: mikroelementy i makroelementy.
W skład makroelementów wchodzą następujące pierwiastki: węgiel (C), tlen (O) azot (N), potas (K), wapń (Ca), fosfor (P),magnez (Mg), siarka (S). 
Mikroelementy pełnią równie ważną funkcje w odżywaniu roślin akwariowych choć są w mniejszym stopniu  przez nie pobierane. 
W skład mikroelementów wchodzą takie pierwiastki jak:(Fe), chlor (Cl), mangan (Mn), cynk (Zn), miedź (Cu), bor (B), molibden (Mo), kobalt (Co) i nikiel (Ni). 

Główne źródła składników pokarmowych roślin akwariowych
1) Woda wodociągowa, która bardzo różni się składem w zależności od lokalizacji i rodzaju ujęcia. Z reguły nie dostarcza w wystarczającej ilości podstawowych pierwiastków takich jak: azot, fosfor, potas, żelazo itp. Warto znać twardość wody, która jest ściśle powiązana z zawartością wapnia i magnezu. 

W zależności od stopnia twardości wody dzielimy na: 
  • Bardzo miękka -0-5 GH Miękka – 5-10 GH 
  • Średnio twarda -10-20 GH 
  • Twarda -20-30 
  • Bardzo twarda-powyżej 30 
W większości przypadków, akwarysta dysponuje wodą twardą, która stanowi główne źródło wapnia i magnezu, czasem nawet potasu. Dobrze jest wiedzieć jakie parametry ma woda z kranu bo wtedy można zastosować odpowiednie nawożenie roślin. W przypadku wody bardzo miękkiej będzie istniała konieczność uzupełniania wapnia, magnezu. Z kolei w przypadku wody bardzo twardej może zaistnieć problem złych proporcji pomiędzy poszczególnymi pierwiastkami, których uzupełnianie będzie wymagało stosowania dużych dawek nawozów sztucznych. 
2)Pokarm dla ryb jest także dobrym źródłem składników pokarmowych roślin. Zwłaszcza, gdy prowadzi się akwarium low-tech na bazie ziemi ogrodowej, wtedy nawet wskazane jest bardziej obfite karmienie. Pokarm dla ryb jest również źródłem niewielkiej ilość węgla.
3)Substrat podżwirowy: 
- Ziemia ogrodowa, która jest doskonalonym źródłem pierwiastków głównie węgla, azotu i fosforu. Przy oświetlenie o natężaniu 0,25-0,5 W/L dostarcza wystarczającej ilości pożywienia dla roślin. Problem stanowi jedynie węgiel, który z biegam czasu ulega wyczerpaniu. 
-Gotowy firmowy substrat pod żwirowy - w zależności od firmy go produkującej różni się znacząca składem. Z reguły dostarcza „na start” wszystkich niezbędnych składników. 
4) Gotowy substrat bez konieczności stosowania dodatkowej warstwy żwiru. Dobra opcja dla osób początkujących chcących w łatwy i szybki sposób odżywić poprzez system korzeniowy rośliny. Zapewnia idealne warunki w początkowym etapie wzrostu. Roślina od razu znajduje się w substracie i tym samym szybciej się adaptuje, ponieważ korzenie nie muszą się przebijać przez kilku centymetrową warstwę jałowego żwiru 
5) Pałeczki, kapsułki nawozowe i kulki gliniano-torfowe stosowane bezpośrednio pod korzenie roślin akwariowych. Metoda ta sprawdzi się głównie w przypadku jałowego podłoża np.żwiru lub w sytuacji, gdy stare podłoże np. ziemia ogrodowa z biegiem czasu pozbawione zostało składników pokarmowych. Można w łatwy i szybki sposób "nakarmić" wybraną roślinę akwariową. Warto zaznaczyć, że stosowanie nawożenia bezpośrednio do podłoża zmniejsza ryzyku pojawienia się glonów. 
6) Sole mineralne do samodzielnego sporządzenia są bardzo dobrą i tanią alternatywą w stosunku do gotowych markowych nawozów. Wbrew pozorom nie jest tutaj wymagana znajomość chemii. Wystarczy przestrzegać wytycznych dostępnych zwykle przy zakupie. Następnie na podstawie obserwacji roślin należy korygować dawki, dzięki czemu ma się pełną kontrolę nad swoim zbiornikiem. Sole najlepiej rozpuszczać w wodzie destylowanej dzięki czemu się tak szybko nie psują. Można także stosować konserwanty w postaci sorbinianu potasu E202 (zapobiega rozwoju grzybów i pleśni) i kwasu askorbinowego E300 (zapobiega rozwojowi bakterii). Oba konserwanty stosuje się razem w bardzo małych dawkach. W przypadku nawożenia mikroelementami najlepiej kupić gotową mieszankę np. symfonie złotą (zawiera także magnez) , mikro plus firmy Intermag. 

Tab.2 Sole chemiczne najczęściej wykorzystywane w nawożeniu roślin 


wzór chemiczny
 nazwa    dostarcza
K2SO4 siarczan potasu potas

KNO3

azotan potasu
azot
 KH2PO4
diwodorofosforan potasu
fosfor

Fe 13$

chelat żelaza
żelazo
 MgSO4•7H2O
 siarczan magnezu siedmiowodny
magnez

 7) Firmowe nawozy gotowe do użycia wlewane bezpośrednio do akwarium zgodnie z zalecaniami producenta.Wprawdzie są droższe od samodzielne sporządzanych soli ale wygodniejsze i prostsze w stosowaniu. Niestety większość firm nie udostępnia składu swoich nawozów przez co bardzo trudno jest dopasować odpowiedni nawóz pod zapotrzebowanie roślin. Jest to bardzo duże ograniczenie. Najlepiej kupować jak najwięcej nawozów w osobnych butelkach np. makroelementy plus oddzielny nawóz potasowy. W razie niedoborów można uzupełnić tylko jeden pierwiastek bez konieczności kumulowania pozostałych.

Komentarze